Кто не делится найденным, подобен свету в дупле секвойи (древняя индейская пословица)
Версия для печати
Библиографическая запись: Хрестоматия к учебнику по бретонскому языку. — Текст : электронный // Myfilology.ru – информационный филологический ресурс : [сайт]. – URL: https://myfilology.ru//153/bretonskii-iazyk/khrestomatiia-k-uchebniku-po-bretonskomu-iazyku/ (дата обращения: 12.12.2023)
Хрестоматия к учебнику по бретонскому языку
Содержание
Учебная
Хотя с учетом того, как наши браузеры распознают
Составление А. Р. Мурадовой
© А.Р. Мурадова
© Филологический факультет МГУ имени М. В. Ломоносова
Москва, 2000
Krennlavarennoщ
bet dastumet gant Lukian Kergoat
An hini a gign e vaout n’en kav ken da douzaс
Ali ha holen a roer d’an hini a c’houlenn
An danvez dastumet gant ar rastell a yelo buan gant an avel
Bezet du, bezet rous, ar vran a gar he labous, bezet du, bezet gwenn pep gavr a gar he menn
Pa gomzer eus ar bleiz e vez e lost e-kreiz
Gwell eo ur c’had tapet evit teir o redek
Un dervenn a zo start da eeunaс, kentoc’h e torr eget plegaс
Gortozit an noz evit lavaret eo bet kaer an deiz
N’eo ket blev melen ha koantiri eo a laka ar pod da virviс
An neb a zebr an diaoul a dle debriс e gerniel
Al logodenn n’he deus nemet un toull a vez paket buan
N’eo ket a-walc’h daсsal; ret eo paeaс ar soner
N’eus pesk hep drein
Goude c’hoarzhiс e teu gouelaс, goude c’hoari huanadaс
An hini a vale eeun a gav atav ledan e hent
An amzer a dro, an Ankoщ a sko
Ar vag na sent ket ouzh ar stur ouzh ar garreg a raio sur
Ar Bibl Santel
Ar wreg avoultrerez
An testamant nevez
tr.Maodez Glanndour
Ha distreiс a reas pep unan d’ar ger. Jezuz avat a yeas da Venez an Olived. Da darzh an deiz e teue d’an Templ hag an holl bobl a zirede d’ e gaout hag aet en e goazez en em lakae da gelenn. Neuze ar Farizianed a zegasas dezhaс ur vaouez bet tapet oc’h ober avoultriezh, o vezaс laket anezhi en he sav e-kreiz an holl, e lavarjont dezhaс «Mestr, ar vaouez-maс a zo bet tapet oc’h ober avoultriezh, ha neuze el Lezenn, Moizez en deus gourc’hemennet dimp labezaс ar merc’hed seurt-se ha te, petra lavarez?»
Komz a raent evel se evit kavout peadra d’e damall. Met Jezuz o stouiс, en em lakaas da skrivaс gant e viz war an douar.
Evel ma raent evel-se goulennoщ outaс, e respontas dezho: «An hini ac’hanoc’h a zo dibec’h, eс da gentaс ra daolo outi ur maen ». Hag e skrive war an douar. Int avat o klevout se en em dennas kuit hini hag hini, ar re goshan da gentaс, ma voe lezet e-unan hag ar wreg en he sav e-kreiz an dud.
Jezuz a zigrommas neuze hag a lavaras dezhi «Maouez, pelec’h emaint? Den ebet en deus da gondaonet?»
Hi a respontas «Den ebet, Aotrou» ha Jezuz da lavarout «Me kennebeut n’az kondaonin ket, hag hiviziken, chom hep pec’hiс»
Spesoщ noz
Erwan Berthoщ
Va moereb Kato Ravet hag a oueze[1] danevelliс flour <...> Kontaс a rae dirazon - me a oa yaouank neuze - e oa bepred eneoщ tud varv, en poan e-barzh garidenn maner Kervode. <...> Meur a hini a zispleg bezaс klevet huanadoщ e donder an toull-maс, ‘lec’h emaс eneoщ mestroщ kozh Kervode o c’hortoz. Bezaс ez eus c’hoazh kannerezed-noz en hor maezioщ. Bezaс ez eus unan all e Pont Milin e Lanvaodez. Pa dremenfet e-kichen ar c’hannerezed-noz, bezit didrouz ha mut, rak mar tireizhit o labour, c’hwi a zleo reiс dezhe skoazhell da weaс ar ganadenn, ha gwazh d’ho tivrec’h. Me am boa ur spont euzhus diouzh ar c’hannerezed-noz pa oan bugel, ha meur a wech d’an abardaez, o tont d’ar gкr gant va saout, em eus redet pa dremenen tost d’ar gwazhioщ da gannaс. Bremaс moarvat me ma-unan a ra dezhe aon, peogwir ne gavan nepred lutin ebet war va hent e-kreiz an teсvalan nozioщ.
A-wechoщ ar spesoщ noz a gemer neuz ul loen <...> E mereuri al Lesac’h en Brelevenez e veve, bremaс ez euz pell amzer, ur vaouez hag a daole dour e laezh he saout a-raok mont d’hen gwerzhaс da varc’had Lannuon. P’arruas er bed all, an Aotrou Doue evit he c’hastizaс diouzh he feiz fall a varnas anezhi da zistreiс d’al Leslac’h e-pad kant vloaz d’ober pinijenn, dindan spes ur giez du vras. Kement den a dremene war hent al Leslac’h etre unnek eur diouzh an noz hag un eur diouzh an noz, a wele ar giez. Tostaat a rae al loen-maс goustadik, ha mar galle en em vountaс etre divharr an tremener, setu-hi o vont gant ar foeltr, ar c’havalier war he c’hein. Ar redadenn a bad div eur d’al lec’hioщ tost d’an dour.
Pezhioщ-C’hoari
Ar goulenn dimeziс
Per GARNAOD
Pezh-c 'hoari berr fentus diwar oberenn Tchйkhov :
" Ur goulenn dimezin ".
Tпud ar c'hoari :
Yann Gerbras : perc'henn, 60 vloaz,
Nolwenn: e verc'h, 30 vloaz,
Erwan Dourlosk : perc'henn, dizimez, 35 bloaz.
An arvest a c'hoarvez e saloсs bras ti Yann Gerbras.
Diviz 1
Emaс Yann Gerbras o lenn ur gazetenn ouzh an daol. Erwan Dourlosk a zeu tre goude bezaс skoet ouzh an nor. Gwisket cheuc 'h eo, manegoщ gwenn, kravatenn, dilhad ger, tog du evel evit un degemer vras.
yann — Deuit tre, Erwan gaezh!
erwan (Tostaat a ra lentik, pasaat div pe deir gwech.— Digarezit, hem! Direnkaс a ran ac'hanoc'h, Aotrou Kerbras! '
yann — O! Setu aman ardoщ, Erwan, mкmes tra, ordinal e rez Tonton Yann ouzhin, ma faotr!
Erwan — Ya! Met setu hiziv n'eo ket heсvel (O trein e dok en e zaouarn.) hem...! Ha petra a nevez gant an eost? Gwelet em eus, en ur zont, emaoc'n boulc'het ganti!
yann — Ha neuze Erwan gaezh, n'eo ket evit komz eus an eost oc'h gwisket evel-se. evelkent? Emaoc'h o vont d'un degemer bennak e ti ar prefed pe an eskob, marteze? N'eo ket pardon Sant Yann hiziv!
erwan — Nann, nann. Met un dra a bouez koulskoude! Hem, hem..! ha gant ho kwiniegi, penaos emaс kont? Diougan ur bloavezh mat a zo moarvat amaс, evel du-maс? (Peukenniс a ra; dezhaс e-unan.) O, diaes, diaes, ar berranal a zo warnon...!
yann — Ya, met, ma filhor, petra a-benn ar fin ac'h eus c'hoant da c'houlenn diganin?... (Dezhaс e-unan.) Moarvat, hemaс a zo deuet d'amprestaс arc'hant diganin. Holа, gwenneg ebet! Netra!
erwan — Hem! Moarvat n'eo ket dellezek! Nann, nann! Re uhel eo ma soсj! Moarvat, fougasiс a ran! Hem!
yann (Dezhaс e-unan.) — Moarvat, arc'hant! Gwennek ebet! Peseurt soсj a zo ganit? 'ta!
erwan — N'ouzon ket ma c'hellan-,
yann — Kerzh war-raok!
erwan — Neuze, peogwir en em anavezomp a-bell hag ez on bet atav degemeret mat ganeoc'h, ez eo ho merc'h...
yann — Ma merc'h? Daoust ha petra a c'hoarvez, ganti 'ta?
Erwan — Ya, ho merc'h! Hag-en ho pefe ar vadelezh da reiс anezhi din da bried? Ouf! Setu!
yann (Souezhet.) — O!... Ma merc'h Nolwenn? O! Erwan gaezh, setu aze! Em divrec'h, ma mab, ya ma mab kaezh! Setu aze ar gwellaс tra am eus klevet abaoe pell! Ya n'eo ket ur filhor am eus ennout, ar wech-maс, ur mab, sur. O! Setu aze un devezh 'vat!
erwan — Ha! gwall laouen on (O termal, pasaat a ra.) Hem! Trugarez!
yann —Ha lavar «tad» din bremaс, ma mab-
erwan — Ya, ma zonton! Ya, met Nolwenn?
yann — Nolwenn? 'Rez ket gwad fall ganti, ul lamm a raio gant ar joa, m'hel lвr dit! Ya laouen bras e vo! Sur on, emaс o soсjal ennout abaoe pell amzer! Karout a ra ac'hanout! Mont a ran d'he c'herc'hat diouzhtu! Eman er vйranda! Ha! ha! pebezh levenez! (Mont a ra kuit.)
Chomet eo Erwan e-unan, strafuilhet, pozaс a ra e dok, hag eс o vont hag o tont.
Erwan — Ah! Gwall laouen on, betek-henn! En em santout a ran gwelloc'h! Kement a boanioщ am eus gouzaсvet 'vit 'zhun! Hag ur waskenn bounner war ma jave! Keit-ha fenoz! Eurioщ, hag eurioщ ha ma c'halon o terc'hel da skeiс! Ha pasaat, kaouadoщ paz hag ur c'hwistell, o c'hwezhaс em bruched... hag analiс gant ar strimper, ha kemer takennoщ louzoщ! Ken e kouezhen skuizh-divi! Ha derc'hel e-giz-se!... Ya, d'am oad e tere d'ur paotr 35 bloaz eveldon bezaс dimezet. Kement a draoщ da deurel pled outo!.- Arabat gortoz, pe e kouezhin klaсv da vat! Ha Nolwenn, ur gaer a blac'h, honnezh! Un tammig farv, ya! Met atav he deus plijet din, ur plac'h a-zoare, a raio ur bried vat, ha savet mat... ha tout...!
Diviz II
Nolwenn o tont tre, gwisket eeun, ur sae plaen ganti.
nolwenn— Te, an hini eo, Erwan! Laouen on o welout ac'hanout!... Sell, ma zad en deus lavaret din e oa ur marc'hadour ouzh ma c'hortoz, dezhaс da werzhaс traoщ din! O labourat er gegin e oan, ha m'am befe gouezet em befe en em fichet bravoc'h!
erwan — Ne vern! Mat 'vel-se, dimezell Nolwenn, me ' gav din ez oc'h mistr evel-se!
nolwenn —Trugarez. Jentil out, Erwan!
erwan — Ha, laouen da welout ac'hanoc'h.
nolwenn— Na rez ket ardoщ ganin mкmes tra, Erwan! Nolwenn on bet evidout a-viskoazh, n'on ket?
erwan (Strafuilhet.) — Ya, emichaсs, ya (O huanadiс diaes, un tammig berr warnaс.) O, digarezit! (Kemer a ra e venveg hag analiс.) Ya, Nolwenn!
nolwenn— Mat an traoщ ganit, Erwan?
erwan — Ya, digarezit, n'eo mann 'bet!
nulwenn— Met petra a nevez du-se, ha da belec'h emaout o vont, gwisket ken cheuc'h-se?
erwan (Strafuilhet un tamm, o tennaс war bizied e vanegoщ.) — O! Netra a nevez, mar karit! Met... ar gwiniegi, arouez kaer a 7,0 ganto, laketa!
nolwenn— Hag an eost, a roio founnus ivez, gouez d'hor merour
erwan — Hag evit ar gwiniegi, sellit, me soсj e vefe mat kreskiс ar plantennadoщ, c'hoazh! Setu, ul lodenn a zo dres etre hor ferc'henntiezhoщ, aze lor heoliek Run Langudu a zo din a-us d'ar bradenn fraost Lanntraou, c'hoant 'm eus difraostan ha plantaс ur winieg eno!
nolwenn— Petra? Run Langudu ha pradenn Lanntraou?
erwan — Ya! An dachenn-se din, nepell eus ar stкr.
nolwenn —Tachennoщ deoc'h?
erwan — Ya, deomp emichaсs!
nolwenn — Nann, 'vat! Ha koad 'zo warno!
erwan — Nann, din (Sec'h.) hag ar gwez 'zo warno a vo diskaret ha lakaet naet an traoщ!
nolwenn — Ganeoc'h?
erwan — Emichaсs!
nolwenn — Met nann ma faotr!
erwan (Feuls.) — Oc'h ober goap 'oc'h?
nolwenn (Taer.) — N'on ket 'vat! Abaoe daou c'hant vloaz emaс an tachennoщ dister-se din, ha kement koad zo warno, daoust ma ne dalvezont ket kalz a dra!
erwan — Ya, gant aotre ma zad kozh! Ha deomp ez eo! Bez em eus dielloщ. (Taer, ha kreсv.) Dielloщ a lavaran, ha me a ziskouezo deoc'h!
nolwenn— Dielloщ, amaс ez eus kasedoщ dielloщ ivez! Pfui! N'eus ket ezhomm a zielloщ, din eo an douar-se, an holl a oar, ha mat pell 'zo!
erwan—N'eo ket.
nolwenn (Kreсvoc'h.)— Geo!
erwan—Gevier! Gevier! (Kreсv.) Peoc'h! (Strafuilhet.) O, berranal a zo warnon. (Tennaс a ra ar strimper eus e c'hodell hag analiс.) Gevier! Darbet eo bet din mougaс!
nolwenn(o hopal, fuloret.) — Ul laer! Laer, skraper, faizer-dielloщ, an holl a oar, fals-moneizerien ez eo ho familh!
erwan — Peoc'h! Pilpousez divergont!
Diviz III
Yaim Gerbras a zeu tre, buan, o klevout trouz.
yann — Selu aman trouz ha safar! Petra c'hoarvez amaс?
nolwenn — Sell, ma zad! Selaou! Run Langudu ha pradenn Lanntraou, da biv int?
yann — Met ma merc'h! Deomp-ni emichaсs! Du-hont e penn pellaс hor gwinieg vras.
erwan — Gaou! Ur vezh, ur skandal, klevet se!
yann — Holа, paotr yaouank, diwall, war a seblant ne anavezez ket an traoщ diwar ar maez, dre amaс!
erwan — Petra? Kenkoulz ha c'hwi, bepred! Ma lakaat a rez da c'henaoueg pe da imbisil!
yann — Nann, met bez 'ez eus tud fin a oar livaс ar wirionez, ha tud droch ivez!
nolwenn — Ha tad ho tad-kozh a oueze mat c'hoari gant madoщ an dud all!
erwan — Droch ac'hanoc'h! N'eus forzh, ne oa kred ebet da reiс da c'her ho tud kozh! (O tirollaс da c'hoarzhin.) hep kontan gwreg un eontr deoc'h nijet kuit gant person Lankeriek!
yann — Aze, paotr, mont a rez re bell! Ma klaskez afer ganeomp, e kavi da vestr, me lar dit!
erwan (Nec'het.) — O! Berranal warnon c'hoazh! (Kemer a ra e strimper.)
nolwenn (Oc'h ober goap.) — Ha sell 'ta, hennezh, ha na c'hell ket derc'hel en e sav hep e voutailh aezhenn! Un aotrou trevezet, ur pabur, ur poufer '
erwan ( Hanter-vouget.) — Ha c'hwi, skrapaerien holl, laeron, me a ziskouezo deoc'h, me a zesko...
yann (Oc'h ober goap, en ur zesrevel Ervan.) — Me a ziskouezo, me a ziskouezo! Ya, ar varnerien a lavaro ar gwir a zo anavezet gant an holl! Bepred o deus klasket tud ho familh tabut gant an holl, chikanerien tout, ha te evel ar re all! Ar vrud-se n'eo ket bet laeret ganeoc'h! Nann! (Dirollaс a ra da c'hoarzhin.)
erwan (Sfrafuilhet, mesk ennaс.) — N'hellan ken dianaliс! Poan-benn am eus! Fulennoщ o strinkaс em daoulagad! ' welan ket sklaer ken! O! Ma zok, ma zok!
nolwenn — Ya kerzh kuit alemaс, ha prim!
yann — Ya pe a-hend-all e tapan ma fuzuilh, ha diwall da zont dre amaс ken, pe e tommo dit, sac'h-laou!
erwan — O, mont a ran, mont a ran! Met c'hwi a glevo, ya. Me lar deoc'h! Mont a ra, en ur hejan e dok, hag en ur strebotiс.
Diviz IV
nolwenn— Sed amaс unan a ne vo ket gwelet diouzhtu!
yann — Ha gwell-a-se, ul lampon, ul lakepod, ur marmouz fall! Hag eс, un amezeg a-viskoazh! Pebezh prantad!
nolwenn — Ha prest da skrapaс n'eus forzh petra!
yann (Oc'h evan ur bannac'h dour.) — Ya, ha gant-se memes tra hon eus achapet d'ur gwalldaol, dre c'hras Doue!
nolwenn — Ur gwalldaol! Met ma zad, peseurt gwalldaol 'ta?
yann (O c'hoarzhin.) — Ya, ne gredi ket ac'hanon! Sonj‘ta! Deuet e oa, ha! ha!— Deuet e oa d'ober e c'houlenn.
nolwenn— E c'houlenn?
yann— Ya, ya, ur goulenn dimeziс, goulenn diganit dimeziс gantaс!
nolwenn (Strqfuilhet. hag o skrijal, ha kouezhaс e barr.) — Dimeziс ganin! Dimeziс! O! Kerzh buan, ma zad, ha laka anezhaс da zistreiс, ha diouzhtu! Red! Mar plij! O! Petra 'c'h eus graet! Ha dre ho faot ez eo!
yann — Dre ma faot? Gwelet ac'h eus! Ha kunujennet, gwallgaset ha lakaat anezhaс er-maez hoc'h eus graet! N'hellan ket mont!
nolwenn— Hast buan, red! Ma zad, ma tistroio buan! Ha se evit un tamm douar a netra! Atav 'ez out 'vel-se!
yann — Me! Pebezh gwalleur kaout ur verc'h da zimeziс! Lakael on vil! En em zistruj a zlejen kentoc'h!
nolwenn — Nann ma zad! Red, a laran dit!
yAnn — Ya, mont a ran! Pebezh mizer!
Mont a ra er-maez.
nolwenn — Ha! Pebezh enkadenn! Pebezh devezh!
Mont ha dont a ra, o virviс.
yann (O tont en-dro, en ur redek.) — Dont a ra, erru eo war ma lerc'h,
nolwenn — O! Mat, gwell a-se, gwell a-se!
yann — Lezel a ran ac'hanout! N'houllan ket luziaс an traoщ! Mont a ran...
Diviz V
Erwan a zeu tre, trubuilhet. Yann Gerbras a zo aet er-maez. Tres skuizh zo war Erwan, dianaliс a ra, e dog gantan en e zorn.
nolwenn (En ur vont dezhaс, ha kemer e zorn.) — Digarez ac'hanon, Erwan garet, ya pegen dispered on bet! Ha ma zad ivez! Ha pegen beulke on bet! Soсj mat 'm eus bremaс! Ya, gwir eo, emichaсs, Run Langudu ha pradenn Lantraou a zo dit, anat eo! A-viskoazh ez int bet dit! Azez aman, ma mignon!
erwan (Sioulaet, o kemer ar werennad dour a zo bet tostaet outaс gant Nolwenn). — Trugarez, ya, trugarez, se n'eo mann! Gwir eo! Ma' c'heus c'hoant c roan anezho dit! Pe da n'eus forzh piv!
nolwenn — Nann nann! Erwan, mir anezho, ha gra ganto 'pezh ac'h eus c'hoant.
erwan — Ya, evit ar reol eo! Evit ar reol! Met arabat sellout re strizh ouzh traoщ dister a seurt-se!
nolwenn— Ya! Hem!... Emichaсs. (Dezhi heh-unan.) Penaos sachaс anezhan war ar gaoz? Hag evel-se, emaoc'h o soсjal ober evit bloaz ur vendem kenkoulz ha warlene!
erwan (Dedennet.) — Ah! Ya, ha prientiс ar c'henstrivadeg evit priz kentaс ar gwellaс gwin Muskadig! Fiziaсs am eus! Bet em eus ar priz warlene, evel ouzez, ar vedalenn aour ; moarvat e vo diaes ober kenkoulz 'vit 'bloaz, daoust ma'z eo, evel ouzez, hor gwin, hag a-bell, an hini gwellaс er vro!
nolwenn— O, ne zislavarin kel ac'hanout! Met ... d'am sonj... e vo hon hini, ar votennad 'Heol Aour' en devo ar priz er c'henstrivadeg, ar wech-maс. Rak a-bell ar gwellaс perzhioщ a zo gantaс! Ha goude! (Sec'h un tamm.)... Dija warlene hor bet dleet kaout ar priz.
erwan — Penaos? Kaout ar vedalenn, pa 'z eo hon hini-ni en deus bet anezhi, rak an hini gwellaс e oa, ar sklaeraс, gant ar blaz , ar c'hwezh ...
nolwenn — Ya! C'hwezh ar sistr!
оrwan — O! Sot oc'h? N'anavezit netra, ‘vat, ho kwin-c'hwi n'en deus ket bet an trede priz zoken!
nolwenn— O! Arabat sellout re dost! Ya! Tud 'zo a lavar traoщ! Hag ar varnerien?
erwan — Petra? (Taer.)... Lavarit diouzhtu! Tamall a rit tud onest! Ha c'hwi? Un teod milliget a zo ganeoc'h!
nolwenn— Ha c'hwi ur spered bouc'h! Na rit ket ur c'henaouegez ganin! Memes tra!
erwan— Pfui! Gwelloc'h c'hoazh an dour du-se eget gwin. (Evaс a ra ur bannac'h.) Hag ho touaroщ, n'int ket evit reiс talvoudegezh d'ar rezin! Douar brein!
nolwenn (Hanter-vouget gant ar fulor.) — Petra? Hor rezin? An hini gwellaс dastumet er vro! Ne ouveez ket se?
erwan — A! Du-se ne vez ket gwalc'het zoken ar barrikennoщ, ha lakaet gwin enno, c'hwezh ar brein ganto! N'eo ket ur souezh, neuze. Divalav!
nolwenn (Hopal a ra, strafuilhet.) — Petra, gaouiad, gaouiad, pebezh divergontiz! Ha nann! Da gentaс Langudu ha bremaс hor muskadig!
Diviz VI
Yann Gerbras a zeu tre.
yann — Pebezh reuz ha cholori, amaс c'hoazh!
nolwenn— Ya, ma zad, daoust hag-eс e vez lakaet aman gwin e barrikennoщ lous? Ha n'eo ket hor botennad «Heol Aour» an hini gwellaс tout?
yann — Geo emichaсs, an hini gwellaс, an holl a oar se abaoe amzer ma zad!
erwan — An holl a oar em eus bet ar vedalenn warlene, hag em bo anezhi c'hoazh, n'eo kel ho chug-frouezh piket, ha n'eo mat nemet da zeviс ar stomok!
yann — Devet da empenn, da gentaс, hag empenn tud da familh, an Dourlosket! Ho moereb a oa bet ret he c'has da di ar re sot!
erwan (Strafuilhet.) — Ha c'hwi, sorser kozh, n'oc'h mat nemet da lakaat reuz e kement bodadeg a zo!
yann — Ha te, bepred, da dad... a oa ur pezh lonker!
Erwan a gemer krog en daol, n 'hell ken analiс.
nolwenn (Oc'h ober goap.) — A! Ur paotr ha ne c'hell ket c'hweshaat chug-rezin zoken, hep kouezhaс fall.
erwan—Bleupaj, bleupaj! ...A! Ma zad, ma zad... en em santout fall a ran... Ma c'halon, ma strimper! Berranal zo warnon. (Analiс a ra div pe deir gwech, gant ar strimper.)
YANN — Na divergont ar paotr-maс! O tabutal dibaouez, sotonioщ atav ganit!
erwan — O! O! Ar waskenn a zo warnon (Strebotal a ra.) 'an da vervel, sikour, harp (Horjellaс a ra.) ... Gevier, gevier! (Kouezhaс a ra war ar gador-vrec'h.)
yann — Sell, gwad irvin a zo gant hemaс.
noiwenn (Strafuilhet en un taol.) — O! O! Ma zad! Petra a c'hoarvez gant Erwan? (Tostaat a ra.) Sell pegen drouklivet eo! (Lopatat a ra war e zorn.) Marv eo, marv eo! (Krial a ra.)... Petra hoc'h eus graet ma zad!
yann (O tostaat.) — Ya, marv eo!
nolwenn (O tifronkal.) — O ma zad! Petra hoc'h eus graet, petra! Ar paour kaezh Erwan! Lazhet hoc'h eus anezhaс!
yann — Lazhet? Me? (Tostaal a ra gant ur werennad dour, ha klask dihuniс Erwan.) A! Analiс a ra. Fiсval a ra! Dont a ra war c'horre! Nann n'eo ket marv! Ev ur bannac'h, Erwan! Dihun, ma faotr kaezh!
nolwenn— A! Gwell a se! Gwell a se! Brav! Pare eo enta! Erwan gaezh! Erwan!
erwan (O fiсval.) — Petra 'zo? Petra 'zo? Pelec'h emaon! O ma zonton!
yann — Mat! Goustad, ma mab, goustad, bremaс!... Ha goude! (Tapout a ra a daol-trumm dorn Nolwenn, ha lakaaat anezhaс e dorn Erwan.) A! Ma bugale, brav ma faotr! Ya, ya! Bez laouen! Dimeziс a refet ho-taou! Ha dizale!
erwan (Hanter badaouet c'hoazh.) — Petra? Dimeziс? Me?
nolwenn — Ya! Ganin, Erwan garet! Ar goulenn dimeziс. En urzh emaс pep tra bremaс!
yann — Hag e vefot eurus! En em vriataat a c'hellit 'ta!
nolwenn — A, gwall laouen on! (Pokat a ra da Erwan.) Ha te, Erwan gaezh, laouen out?
erwan — A, ya, laouen on, Nolwenn garet!
yann — Kaer, diouzh ar c'hentaс! Ha bremaс eo ret lidaс an dra-maс en ur evaс ur bannac'h gwin gwenn.
erwan (O sevel trumm.) -— Met diouzh ma gwin-me ‘vat.
nolwenn — Nann 'vat! Diouzh hon hini-ni hag a zo an hini gwellaс!
erwan — Nann, ma hini eo ar gwellaс!
nolwenn — Ma hini!
erwan (Garv) — Ma hini, a lavaran.
yann — Peoc'h ho-taoщ! Diouzh an daou win e vo evet! Dimezet oc'h! Ha lidet e vo dizale an eured! 'M eus aon, e vo tabut ha chabous alies er menaj!
Genver 1998
Tavarn ar vretoned
J. C. Bozeg
( Un atant gwechall-gozh e Breizh-Izel. Ar vamm, ar verc’h, ar mab, an tad hag an amezeg. En diavaez, an diaoul hag e bevar : avel diroll, glav, grizilh, kazaс’h, bleizi o yudal, laboused-mor o krial, hag e se).
Ar Vamm
Ma Doue, hag ho tad a zo chomet er-maez dindan un amzer ar seurt-se!
Ar Mab
Ya, mammig, noziс a ra. Ret e vo dezhaс hastaс buan, mod all a-benn nebeud e vo paket gant an Hoper Noz.
Ar Vamm
T’eus ket mezh! Arabat lavaret seurt traoщ. Lavar seiz gwech buan-buan ha war a-dreсv ar pezh emaout o paouez lavaret. A vouezh izel. (D' ar verc’h, a zo o naetaat ar mogerioщ gant ur skubelenn). N'out ket fur, Maivon? N'ouzout ket? N’eus ket kalz arc’hant el lec’h ma vez gwiad-kevnid!
Ar Verc’h
Gouzout a ran, Mamm, met du-maс ez eus ur bern hag e vez atav berr an arc’hant ganeomp. (Unan bennak a sko war an nor).
An Amezeg
Digorit din buan, en anv Doue!
Ar Vamm
Piv eo? Faсch Kerstrobinell?
An Amezeg
Me eo, Marijan. Ha, m'hell lavar dit, n'eo ket brav bezaс er-maez d’ar mare-maс eus ar bloaz. Ne gredan ket kontaс deoc’h ar pezh am-eus gwelet.
Ar Vamm
Ur banne kafe ho-po, Faсch? (Egile a asant). Ha bremaс, dispakit hoc’h istor deomp 'ta.
An Amezeg
Klevet am-eus ar Garrigell, Marijan.
Ar Vamm
(Ober a ra sin ar groaz). O! ma Doue benniget! C'hwi zo sur, Faсch?
An Amezeg
Ken sur ha ma welan ac’hanoc’h bremaс. O tont en-dro eus Park ar C’hornandon nepell eus ho ti, neuze, am eus klevet "wik-wik"...-
Ar Mab
"Wik-wik"?
An Amezeg
"Wik-wik"... ya. Gwigour an Diaoul.
Ar Vamm
Ha 'peus ket gwelet netra?
An Amezeg
Eo. Eus a bell. Ur paotr bras, gwisket gant ur vantell zu, un tok ledan war e benn, hag ur falc’h ouzh e skoaz.
Ar Verc’h
Ur falc’h ouzh e skoaz, Jezuz benniget...
An Amezeg
Ya. Sklaer eo ar zeblant. Sin fall eo. Ha sin fall evidon. Unan bennak a zo o vont da vezaс sammet gant karrigell an Ankou, ha me a vo ar wech-maс.
Ar Vamm
Marteze n'eo ket evidout, piv oar?
An Amezeg
Evidon-me eo, Marijan. Mont a ran da gousket. Ma c’housk diwezaс. N'eus netra d'ober. An den, pa vez lakaet an deiz dezhaс, a rank sentiс. Kenavo er bed all, tudoщ. An interamant a vo 'benn disul da beder eur. (Mont a ra kuil).
(En diavaez e klever ar c’hlaz. Ne lavaront netra e-pad ur pennadig. Tamm-ha-tamm e klever gwigour ur garrigell).
An tad
(O tont tre). (Gwisket gant ur vantell zu, un tok war e benn, ur falc’h war e skoaz, hag ur blouzenn gantaс etre e zent). Pebez amzer vil, ma Doue! (Harpaс a ra ar falc’h ouzh ar voger). Gast a garrigell! Dav e vo din lardaс he rodoщ.
Ar Vamm
O ma Doue benniget! O chaokat louzaouenn an ifern emaout! Taol anezhi dioustu, peotramant e vi strobinellet! Ha laka da c’hodelloщ war an tu gin, buan, da vezaс digelc’hiet.
An Tad
Gouzout mat a rez n 'am-eus ket a c’hodelloщ.
Ar Vamm
Laka da vragoщ war an tu gin neuze
An Tad
Ne rin ket 'vat, an abadenn-maс a c’hell bezaс gwelet gant bugale. (Dezhaс e-unan). Nandedie, fidamdoustig, ma ne vefe ket a vatriarkat ganeomp e Breizh e kasfen an hini gozh aman da zutal...
Ar Vamm
Petra a c’hrozmolez?
An Tad
Netra, seurt ebed. Aie, me zo arru war ma bouzellou. Un tamm bara-amann am-bo, Marijan?
Ar Vamm
(Mont a ra da gerc’hat un dorzh vara). (D'ar verc’h). Sell 'ta pezh 'teus graet, Maivon! Lakaet 'teus an dorzh vara war an tu gin adarre
Ar Verc’h
(Ober a ra sin ar groaz). Jezuz Mari ma Doue!
Ar Vamm
(E-keit ha m'emaс an tad oc’h azezaс ouzh taol, hag o tennaс e gontell da vouilha an dorz). 'M-eus aon e ranki ober hanter-kant gwech tro an iliz war benn da zaoulin bremaс, mod all e chomi dizimez
Ar Verc’h
(Spontet). Ober a rin, Mamm.
An Tad
(Lakaat a ra an dorzh war an tu mat hag e vouilh anezi, goude ur begad pe daou). Ec'h... ec'h... ec'h....
Ar Verc’h
Petra a c’hoarvez gantaс?
Ar Vamm
Taget eo gant un tamm bara, me ‘gav din.
Ar Verc’h
Gant un tamm bara? N'eo ket posubl!
Ar Vamm
Eo. Echu eo. Marv eo. Ma merc’h, ur wech all, arabat e vo dezhaс disoсjal ober sin ar groaz war an dorzh vara a-raok bouilha anezhi!
Barzhaz Breizh
Aotrou Nann hag ar Gorrigan
An aotrou Nann hag e bried, Ken a gavas ur wazh vihan
Yaouankik-flamm ‘voent dimezet, E-kichen ti ur Gorrigan,
Yaouankik-flamm dispartiet.
Ha tro-war-dro un dachen flour ;
An itron e deuz ganet dec'h Hag eс da ziskenn d'evaс dour.
Daou vugel ken kaer hag an erc'h
Unan zo paotr, an all zo merc'h. Ar Gorrig oa ‘tal he feunten
O kribaс he blev hir melen,
- Petra c'houl ho kalon a vad,
P'ec'h euz ganet ur mab d'e dad? Hag o c'hribe gant ur grib aour
Livirit, m'her rei d'hoc'h timat : ('N itronezed-se n'int ket paour).
Kik kefelek a stank an diaz, - Penaos out-te ken dievezh
Pe kik karo ar forest c'hlaz? Da zont da strafuilha va gwez!
- Kik karo eo a gafen mat ; Dimeziс d'in bremaс refet,
Hogen poan vezo mont d'ar c'hoad. Pe e-pad seiz vloaz e sec'hfet ; Pe a-benn tri deiz e varvfet.
An aotrou Nann pa he c'hlevas,
En e c'hoaf dero a grogas, - Dimeziс d'hoc'h me na rin ket
Rak ur bloaz ‘zo on dimezet;
Ha war e varc'h du a lammas,
Ha d'ar forest c'hlaz ez eas. Da zisec'hiс ne chomin ket,
Na ‘benn tri deiz ne varvin ket ;
War lez ar c'hoad pa oa degoue’et,
Un heizez wenn en deuz gwelet ; Met gwell eo d'in mervel bremaс
'Get dimeziс d' ur Gorrigan!
Hag eс mont buhan war he zro
Ken grede (a)n douar dindano ; - Va mamik kaezh, ma am c'haret,
Aozet va gwele ma n’eo ket ;
Hag eс mont war he lerc'h raktal Gant ar c'hleсved ez on dalc'het.
Ken ‘rede an dour diouc'h e dal.
Na livirit tra d'am fried,
Ha diouc'h e varc'h a beb kostez. A-benn tri deiz ez vin beziet :
Ken a zeuas an abardaez ; Gant ur Gorrigan on bet skoet.
Hag a-benn tri devezh goude Ha war o brank diou c'houlmig wenn,
Ar wreg yaouank a c'houlenne : Hag int ken drev ha kel laouen,
- Livirit d'in-me, va mamm-gaer, Eno 'kanaс da c'houlou de(izh),
Ha perak e sonn ar c'hleier? Hag o nijal d'an neсv goude.
Perak e kan ar veleien
War al leur-zi, gwisket e gwenn?
En noz-maс mervel e deuz graet.
- Ur paour-kaezh hor boa kemeret.
- Va mamm-gaer din-me leveret,
Va aotrou Nann pelec'h eo aet?
- E kкr va merc'hig ez eo eet ;
E-berr e teuio d'ho kwelet.
- Va mamm-gaer gaezh livirit din,
Ruz pe c'hlaz d'an iliz ez in?
- Va merc'hig deuet eo ar c'hiz
Da vout gwisket du d'an iliz. -
Pazenn ar vered pa dreuzas,
Bez he fried paour a welas.
- Pere hon dud-ni zo marvet,
Pa d-eo hon douar-ni fresket?
Siwazh! va merc'h, n’hallan nac'h mui:
Ho pried paour a zo enni!
War he daoulin en em strinkas,
Ha biken goude ne savas
Burzhuduz vije da welet,
An nozh goude ma oa laket
An itron e bez he fried,
Gwelet diou wezenn derv ‘sevel
Diouc'h o bez nevez d'an uhel ;
An alarc’h
Un alarc'h, un alarc'h tramor (diou wech)
War lein tour moal kastell Arvor!
DISKAN
Din, din, daon, d'an emgann, d'an emgann, o!
Din, din, daon, d'an emgann ez ean!
Neventi vat d'ar Vretoned, Luc’h a daol e c’hoaf p’hen horell
Ha mallozh ruz d'ar C'hallaoued! Ken e vrumenn an neb a sell
Erru ul lestr e pleg ar mor, Pa c’hoari kleсv[2] ker kreсv e tarc'h
E ouelioщ gwenn gantaс digor; Ken e taouhanter den ha marc'h.
Digoueet an Aotrou Yann en-dro, - Darc’h atav, dalc’h, Aotroщ Dug,
Digoueet eo da ziwall e vro. Dao warne! Ai’ta! Bug-o! bug![3]
D'hon diwall diouzh ar C'hallaoued, Dalc'homp, Bretoned, dalc'homp mad,
A vac’hom war ar Vretoned. Arsav na truezh, gwad ouzh gwad!
Ken na laosker ur youc'hadenn Skrign a ra bleizi Breizh-Izel
A ra d'an aod ur grenadenn. O klevet embann ar brezel;
Ken e son menezioщ Laz O klevet ar youc’h e yudont;
Ha froen, ha trid ar gazeg c'hlaz. Gant c'hwezh ar C'hallaoued e reont.
Ken e son laouen ar c’heleir En heсchoщ, e-berr e welour
Kant lev tro-war-dro e pep kкr O redek ar gwad evel dour
Deut eo an heol, deut eo an haсv, Ken e yey ruz-glaou an houidi
Deut eo en-dro an Aotrou Yann! Hag ar gwazi gwenn o neuiс
An Aotrou Yann a zo paotr mad Muioc’h a bennoщ maro
Ker prim e droad hag e lagad. Eget e karnelioщ ar vro.
Laezh ar Vreizhadez a sunos, Paotred Bro-C'hall, 'lec'h ma kouezhint
Ul laezh ken yac’h evel gwin kozh Betek deizh ar varn e c’hourveint.
Betek deiz ar varn hag ar feustl
Gant an Trubard a ren ar reustl.
An diveradur euz ar gwez
Ray dour benniget war o bez!
Din, din, daon, d'an emgann, d'an emgann, o!
Din, din, daon, d'an emgann ez an!
Kanaouennoщ
Pardon Spezet
E pardon Spezet e oan bet (4)
Ur plac’h yaouank ‘m eus rankontret
Tralalalaleno, lalalalaleno, lalalalaleno la la lo (2)
‘Barzh ar park bras hon eus kousket
Ur verol vras am eus tapet
Tralalalaleno, lalalalaleno, lalalalaleno la la lo
D’un ospital on bet kaset
War un daol vras on bet lakaet
Tralalalaleno, lalalalaleno, lalalalaleno la la lo
Ha ma lost bras ‘zo bet troc’het
Dre ar prenestr ‘zo bet taolet
Tralalalaleno, lalalalaleno, lalalalaleno la la lo
Ur mell ki-bleiz ‘zo tremenet
Ha ma lost bras en deus debret
Tralalalaleno, lalalalaleno, lalalalaleno la la lo
Kanaouenn eured
A-berzh an dud nevez An trede anezhi
A-berzh daou bried ‘vo d’ho mamm ha d’ho tad
Roit dezho soubenn laezh Pere o deus glac’har
Nozh kentaс o eured O tonet d ho kuitaat
Ha pa’z on deuet ekspress D’ar pevare taсva
Evit o regaliс Breudeur ha c’hoarezed
An taсva kentaс ‘vo Kement hini ho kar
D’ho pried ha doc’h-c’hwi Kerent ha mignoned
An eil taсva a vo Bez’ ez eus glac’har ruz
D’an daou zen a enor ‘vit ar vamm hag an tad
O deus ho konduet Gwelet o bugale
Eus taol a-rez d’an dor O tonet d’o c’huitaat
En em garit ho-taou,
An eil hag egile,
Savit ho pugale
E karantez Doue
KAN HA DISKAN
Ar c'hemener
Ton doubl gavotenn
Pa 'teue ar c'hemener d'am zi da labourat
'Benn ma teue veze kreisteiz dezhaс veze mintin mat
Dont a reas gant ar porzh ya sur 'n e berr bajoщ
E sac'h gantaс war e chouk 'tastum e nadozioщ
'N ur antreal 'barzh an ti :"Boсjour", ma n'eus laret
Hag an dud 'barzh an ti-maс tout emaint en o yec'hed?"
"O ya sur, met an hini kozh, ya omp braz ha bihan
Deus d'an nec'h 'ta, kemener, deus da gichen an tan.
Deus d'an nec'h 'ta, kemener, deus da gichen an tan
Da c'hortoz da zijuni, da domm da zaouarn bihan."
Pa oa debret dijuni komaсset da labourat
Ha heс da gontaс d'ar wreg dimeuz an tier mat.
"An deiz all bet e oan bet o 'wriat 'ban ur gкr
Ene oa ur wreg yaouank e ouie mat he micher.
Me 'm 'oa bet digant honnezh un troc'had mat a gig sall
Ur bolotenn amann dous ha ma devzjoщ 'hend all."
Ar c'hentaс gwezh 'moa graet al lez
Bal plinn
Ar c'hentaс gwezh 'moa graet al lez
Mari 'ra din c'hoarzhin
A oa da verc'h un intaсvez.
Mari 'ra ra dik a dak dik
Mari 'ra ra dik a dak dak
Mari 'ra din c'hoarzhin!
A oa da verc'h un intaсvez
A oa kannaс war vord ar wazh
Pa oa disoc'h ar ganadenn
Oamp aet hon daou d'ar waskadenn
Pa oa disoc'h ar waskadenn
Oamp aet hon daou d'al ledadenn
Pa oa disoc'h al ledadenn
Oamp aet hon daou d'an disheolienn
Oamp aet hon daou d'an disheolienn
Debriс per hag avaloщ melen
Библиография
|
Al Liamm, 1998, 311 |
|
Ar Bibl Santel, Ar Pevar Aviel, Al Liamm, 1969 |
|
Berthou, E. En Bro-Dreger a-dreuz ar parkeier, Hor Yezh, Lesneven, 1985 |
|
Bozeg J. C., Tavarn ar vretoned, Brud Nevez, Emgleo Breiz, Brest, 1990 |
|
Kergoat, l.. Krennlavarennoщ Brezhonek, Proverbes bretons, Coop Breizh, Spezet, 1996 |
|
Kervarker, Barzhaz Breizh, Hor Yezh, Lesneven, 1988 |
|
|
Словарь
g. - gourel мужской род
b.- benel женский род
n. -neptu средний род (слово tra)
sing - единственное число у собирательных имен существительных
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
abadenn, -oщ, b. |
зрелище, сеанс |
|
abardaez, -ioщ, g. |
вторая половина дня, вечер |
|
abeg, -oщ, g. |
повод |
|
a-bell |
1. издалека 2. издавна |
|
a-benn |
по истечении какого-либо срока |
|
a-benn ar fin |
в конце концов |
|
a-berzh |
от лица кого-либо |
|
achapaс, - et |
избегнуть |
|
adarre |
снова |
|
aes |
легко |
|
aezhenn, - oщ, b. |
1. пар, испарения; 2. газ; 3. бриз, морской ветерок. |
|
afer, -ioщ, b. |
дело |
|
a-greiz -holl |
вдруг |
|
a-hend-all |
иначе |
|
ahont (-hont) |
там (далеко) |
|
aozaс, -et |
устроить |
|
a-raok |
раньше |
|
a-ratozh |
нарочно |
|
arc'hant, g. |
1. серебро 2. деньги |
|
ard, -oщ g. |
хитрость, манеры, церемонии |
|
a-rez |
на уровне |
|
arouez, -ioщ, b. |
знак, признак |
|
arsav, -ioщ, g. |
остановка |
|
arvest, -oщ, g. |
зрелище, спектакль, акт пьесы |
|
Arvor |
Арморика (старое название Бретани), иногда - побережье Бретани |
|
askol, -enn (sing) |
чертополох |
|
atant, -oщ, g. |
ферма |
|
avaloщ-moc’h |
дикая яблоня |
|
avat |
однако |
|
avel, -ioщ, b. |
ветер |
|
a-viskoazh |
всегда |
|
avoultriezh, b. |
супружеская измена |
|
a-walc’h |
достаточно |
|
a-wechoщ |
иногда |
|
aze (-se) |
здесь (не очень близко) |
|
azen, -ed, g. |
осел |
|
azezaс -et, |
садиться |
|
a-zoare |
достойный |
|
badaouet |
обалдевший |
|
bae, -oщ, g. |
залив |
|
bag, -oщ, (bigi), b. |
корабль |
|
bageal, et |
плыть на корабле |
|
bale bro |
бродить по свету |
|
bannac'h |
смотри banne |
|
banne, -oщ, g. |
небольшое количество жидкости |
|
baot, -ed, b. |
черепаха |
|
barikenn, -oщ, b. |
бочкa |
|
barlen, b. |
вербена |
|
barlenn, -oщ, b. |
колени |
|
barnaс, -et |
судить |
|
barner, -ien, g. |
судья |
|
barr, oщ, g. |
вершина, пароксизм |
|
barrikenn, -ou |
бочка |
|
bazh, bizhier, b. |
палка, дубинка, посох |
|
bed, -oщ, g. |
мир |
|
begad, -oщ, g. |
кусок |
|
benniget |
святой |
|
benveg, binvioщ, g. |
приспособление, инвентарь |
|
bepred |
всегда |
|
bered, -oщ, g. |
кладбище |
|
bern, -ioщ, g. |
большое количество чего-либо (груда, куча, толпа) |
|
berr |
короткий |
|
berranalm b. b. a zo warnon |
одышка у меня захватывает дыхание |
|
betek |
до, вплоть до |
|
beulke, -ed, g. |
идиот |
|
beuziс, -et |
тонуть |
|
bev |
живой |
|
bez, -ioщ, g. |
могила |
|
beziaс, -et |
похоронить |
|
bihan |
маленький |
|
birviс, bervet |
кипеть |
|
bisig, -ou, g. |
кошечка |
|
biskoazh |
никогда |
|
biz, -ied, g. |
палец |
|
blaz, g. |
вкус |
|
bleiz, bleizi, g. |
волк |
|
bleupaj, -oщ, g. |
глупость |
|
bodadeg, -oщ, b. |
собрание |
|
bolontez, b. |
воля |
|
bord, -oщ, g. |
берег, край |
|
bouc'h, -ed, g. |
козел |
|
boued, -oщ, g. |
пища |
|
boulc'haс, -et |
начать (какое-либо дело) |
|
boulom, -oщ, g. |
мужичок |
|
bourc'hiz, -ien, g. |
горожанин, буржуа |
|
bouzell(enn), -oщ, b. |
кишка |
|
bragoщ, bregeier, b. |
штаны, брюки |
|
bran, brini, b. |
ворон |
|
brank, -oщ, g. |
ветка |
|
bras |
большой |
|
brav |
красивый |
|
brein |
плохой, испорченный, гнилой |
|
breinaс, -et |
испортиться |
|
Breizh, b. |
Бретань |
|
Breizh-Izel, b. |
Нижняя Бретань |
|
bremaс |
теперь, сейчас |
|
breur, breudeur g. |
брат, братья |
|
brezhoneg |
бретонский (язык) |
|
brizhkredenn, -ou, b. |
суеверие |
|
bro, broiou, b. |
страна |
|
broen, -enn (sing), b. |
камыш, тростник |
|
bruched, -oщ, g. |
грудь |
|
brud, -oщ, b. |
известность, слава. |
|
brudet |
известный |
|
brug, - enn (sing), b. |
вереск |
|
brumenniс. -et |
застилать туманом |
|
bugel, bugale g. |
ребенок, дети |
|
buhez, -ioщ, b. |
жизнь |
|
buoc’h, saout, b. |
корова |
|
burzhuduz |
чудесно |
|
c’hoar, c’hoarezed, b. |
сестра, сестры |
|
c’hoari, -et |
играть |
|
c’hoazh |
еще |
|
c’hwez, -oщ, g. |
запах |
|
c’hwi |
вы |
|
chabous, -oщ, g. |
семейная ссора |
|
chadenn, -oщ, b. |
цепь |
|
chapel, -ioщ, g. |
часовня |
|
chas |
собаки |
|
chaсs, -oщ, b. |
везение, удача |
|
cheuc'h |
шикарно |
|
cheсch, -et |
менять, меняться |
|
chikaner, -ien, b. |
склочник |
|
chistr, -oщ, g. |
сидр |
|
c'hoarvezout, -et |
случаться, происходить |
|
c'hoazh |
еще |
|
cholori |
шум, гам |
|
chom, -et |
1. оставаться 2. жить 3. находиться 4. проживать |
|
chouk, g. |
затылок |
|
c'hwek |
сладкий, приятный |
|
c'hwezhaс, -et |
дуть, свистеть |
|
c'hwistell, -oщ, b. |
свисток, |
|
da |
для (выражает значение дательного падежа) |
|
danevelliс, et |
рассказывать, повествовать |
|
dant, dent, g. |
зуб |
|
dantelezh, -ioщ, b. |
кружево |
|
danvez, -ioщ, g. |
1. предмет (сюжет) 2. состояние (деньги) 3. материя |
|
daou (g), div (b.) |
два, две |
|
daoulagad, -oщ, g. |
глаза (пара глаз) |
|
darbet eo |
чуть было не... |
|
dastum, -et |
собирать |
|
daсsal, -et |
танцевать |
|
debriс, -et |
есть |
|
dec’h |
вчера |
|
degas, -et |
привести, принести |
|
degemer, -et |
принимать, привечать |
|
degemer, g. |
прием |
|
degouezhout, et |
прибыть |
|
deiz, -ioщ, g. |
день |
|
dellezek |
быть заслуживающим чего-либо |
|
delwenn, -oщ, b. |
скульптура, статуя |
|
demat (deiz mat, devezh mat) |
здравствуй(те) |
|
den, tud, g. |
человек, люди |
|
derc'hel gant (da) |
продолжать |
|
derc'hel, dalc’het |
держать |
|
dere |
социальный статус |
|
derv, -enn (sing) |
дубы (собирательное) |
|
deskiс, -et |
учить |
|
desrevel, -et |
передразнивать |
|
deviс, -et |
жечь, сжигать |
|
dezhaс |
ему |
|
diaoul, -ed, g. an diaoul hag e bevar |
дьявол черт знает что, ужас |
|
diaoulek |
дьявольский |
|
diaoulez, -ed, b. |
дьяволица |
|
diavaez |
наружная сторона |
|
diaz |
нижнее течение реки |
|
dibaouez |
непрерывно |
|
dibec’h |
безгрешный |
|
dibenn-pred, g. |
десерт |
|
didrouz |
бесшумный |
|
diell, -oщ, b. |
документ, архив |
|
dienn-skornet, g. |
мороженое |
|
dievezh |
невнимательный |
|
difenn, -et |
1. защищать 2. запрещать |
|
difraostaс, -et |
распахать, освоить землю |
|
difronkal, -et |
всхлипывать |
|
digelc’hiaс, -et |
расколдовывать |
|
digeriс, digoret |
открывать |
|
digor |
открытый, развернутый |
|
digromm, -et |
разогнуться |
|
digwener |
пятница |
|
dihuniс, -et |
будить |
|
dijuni, -et |
обедать |
|
dilhad |
одежда |
|
dilun |
понедельник |
|
dimerc’her |
среда |
|
dimeurzh |
вторник |
|
dimeuz |
здесь: предлог «о» (рассказывать о чем-либо) |
|
dimezell |
барышня |
|
dimeziс, -et |
венчаться |
|
dindan |
под |
|
diouzhtu |
сейчас же |
|
dirak |
перед |
|
diredek, -et |
прибегать |
|
direizhaс, -et |
мешать кому-либо (чему-либо) |
|
direnkaс, -et |
мешать кому-либо (чему-либо |
|
diriaou |
четверг |
|
diroc’haс. -et |
храпеть |
|
diroll |
прил. разгульный, сущ. распутство |
|
dirollaс da c’hoarzhiс |
расхохотаться |
|
disadorn |
суббота |
|
disakr |
не священный, оскорбительный для культа |
|
disec'hiс, -et |
иссохнуть |
|
disheolienn, -oщ, b. |
тенистое место |
|
diskan, -oщ, g. |
припев |
|
diskaraс, -et |
рубить |
|
diskenn, -et |
спускаться |
|
diskrab, g. |
ветреница |
|
diskuizhaс, -et |
отдохнуть |
|
disoc'h |
оконченный |
|
dispakaс, -et |
распаковывать, разворачивать (здесь: рассказывать) |
|
dispartiaс, -et |
расставаться, разлучать |
|
dispered |
неумный |
|
dispign, -et |
тратить |
|
displegaс, -et |
объяснять |
|
dister |
посредственный, незначительный |
|
distreiс, distroet |
возвратиться |
|
distruj, g. |
разрушение |
|
disul |
воскресенье |
|
dit |
тебе |
|
divalav |
некрасивый, уродливый |
|
diveradur -ioщ, g. |
капли стекающей жидкости |
|
divergont |
распущенный, развязный |
|
divergontiz, b. |
нахальство |
|
divharr |
ноги |
|
divi |
усталый |
|
divrec'h |
руки (обе руки) |
|
diwall |
осторожно! |
|
diwar-benn |
по поводу |
|
dizale |
тотчас же, без промедления |
|
dizimez |
незамужняя |
|
donder, -ioщ, b. |
глубина |
|
donet (dont), deuet |
приходить |
|
dor, -ioщ, b. |
дверь |
|
douar, -oщ, g. |
земля |
|
Douarnenez |
Дуарненез (название города) |
|
Doue |
Бог |
|
dougen, -et |
носить |
|
dour, -ioщ, g. |
вода |
|
dozviс, -et |
снести (яйцо) |
|
draen, drein , g. |
кость у рыбы |
|
dre |
через, сквозь |
|
dre forzh |
1. насильно 2. (с глаголом) по мере того как |
|
dremedar, -ed, g. |
верблюд |
|
droch |
смешной, глуповатый |
|
drouk |
злой |
|
drouklivet |
бледный |
|
du |
черный |
|
e(v)urus |
счастливый |
|
e-barzh |
в, внутри |
|
ebat, -oщ |
развлечения |
|
ebatal, -et |
развлекаться |
|
e-berr |
скоро |
|
eben |
та, другая |
|
echu |
оконченный |
|
echuiс, -et |
заканчивать |
|
eeun |
1. простой 2. прямой |
|
egile |
другой |
|
eil |
второй |
|
eizh |
восемь |
|
ejen, -ed, g. |
бык |
|
e-kichen |
возле |
|
e-kreiz |
посреди |
|
ekspress |
смотри a-ratozh |
|
e-lec'h |
вместо, вместо того, чтобы |
|
elestr |
гладиолус, ирис |
|
embann, -et |
1. объявлять 2. издавать, опубликовывать |
|
eme |
говорит (сказал) |
|
emgann, -oщ |
битва |
|
emichaсs |
без сомнения, вероятно |
|
empenn, -oщ, g. |
мозг |
|
en e goazez |
сидя |
|
en em dennaс kuit |
уходить |
|
en em gavout, et |
оказываться |
|
en em guitaat, et |
расстаться |
|
en em vountaс, -et |
пролезать |
|
en em vriataat, -et |
обнять друг друга |
|
en em zistruj, -et |
покончить с собой |
|
en he sav |
сидя |
|
en-dro da |
вокруг |
|
ene, -oщ |
душа |
|
enezouez, -ed, b. |
рябчик |
|
enkadenn, -oщ, b. |
1. сужение, узкое место 2. сложная ситуация, кризис |
|
eno |
там |
|
eog, -ed, g. |
лосось |
|
eontr, -ed, g. |
дядя |
|
eost, -oщ, g. |
урожай |
|
er-maez |
наружу, снаружи |
|
eseaс, -et |
стараться |
|
eskob, -ed.g. |
епископ |
|
estren |
иностранный |
|
eta, ‘ta, enta |
так, итак |
|
e-tal |
около |
|
etreze |
между ними |
|
eur, -ioщ, b. |
час |
|
eured, -oщ g./b. |
свадьба |
|
eureujiс, -et |
выходить замуж |
|
eus |
из |
|
euzhus |
ужасный |
|
evaс, -et |
пить |
|
evel |
как |
|
evelkent |
тем не менее |
|
evit |
для |
|
evlac’h, -enn (sing) |
вяз |
|
eс |
может быть |
|
faizer-dielloщ, -ien, g. |
подделывающий документы |
|
falc’h, filc’hier, b. |
коса |
|
fall |
плохой |
|
fals-moneizer, -ien, g. |
фальшивомонетчик |
|
faot, -oщ, b. |
вина, ошибка |
|
faou, faouenn (sing) |
бук |
|
farizian, -ed, g. |
фарисей |
|
farv |
1. гордый 2. нарядный |
|
feiz b. |
вера |
|
feiz fall, b. |
недобросовестность |
|
fenoz |
этим вечером |
|
fentus |
смешной |
|
feuls |
грубо |
|
feuntenn. -oщ, b. |
источник |
|
feustl, g. |
наказание |
|
fichaс (en em f.), -et |
наряжать(ся) |
|
fidamdoustig |
черт побери |
|
filhor, -ed, g. |
крестник |
|
fin |
хитрый |
|
fiziaсs, b. |
доверие, уверенность |
|
fizik, g. |
физика |
|
fiсval, -et |
двигать, двигаться, |
|
fliperdour, g. |
трясогузка |
|
flour |
1. мягкий, приятный 2. складный (о словах, речи) |
|
foar, -ioщ, b. |
ярмарка |
|
foeltr, g. |
молния |
|
forest, -oщ g. |
лес |
|
forzh: ne rae forzh |
здесь: не обращала на это внимания |
|
fougasiс, -et |
хвастаться |
|
founnus |
1. обильный 2. быстрый |
|
fraost |
неосвоенный (о земле) |
|
fro(e)nal, -et |
раздувать ноздри |
|
fulenn, -oщ, b. |
искра |
|
fulor, -ioщ, g. |
гнев |
|
fuloret |
рассерженный |
|
fur |
1. мудрый 2. послушный |
|
fuzuilh, -ioщ b. |
ружье |
|
gad, gedon, b. |
заяц |
|
gadal |
развратный |
|
gall, gallaoued, g. |
француз |
|
ganeomp |
с нами |
|
gant |
с |
|
gant poan |
с трудом |
|
gaou, gevier, g. |
ложь |
|
gaouiad, -ed, g. |
лгун |
|
garidenn, -oщ, b. |
подземный ход |
|
garv |
жестокий |
|
gast, gisti |
1. женщина легкого поведения 2. междометие типа «черт побери!» |
|
gavr |
коза |
|
genaoueg, genaouierien, g. |
придурок |
|
genaouegez, -ed, b. |
дура |
|
genel, ganet |
рожать |
|
geotaj, g. |
пырей |
|
gerc’hat, -et |
искать, приносить |
|
gervel, galvet |
звать |
|
gevier (gaou) |
ложь |
|
gin: an tu gin |
изнанка |
|
gioc’h, ed, b. |
кулик |
|
glac'har, -oщ, b. |
горе |
|
glaz |
колокольный звон (заупокойный) |
|
goaf, ioщ |
копье |
|
goap (ober goap) |
насмехаться |
|
goap g. |
насмешка, издевка |
|
godell, godilhi, b. |
карман |
|
gopr, -oщ, g. |
плата, награда |
|
gorre, -oщ, g. |
поверхность |
|
gortoz, -et |
ждать |
|
goude |
после |
|
gouel, -ioщ, b. |
парус |
|
gouel, -ioщ, g. |
праздник |
|
gouelaс, -et |
плакать |
|
goulenn, -et |
просить, спросить спрашивать |
|
goulenn, -oщ, g. |
вопрос |
|
goullo |
пустой |
|
gounit, gounezet |
побеждать, выигрывать |
|
gourc’hemenn, -et |
приказать |
|
gourvezout, et |
лежать |
|
goustad, goustadik |
медленно, осторожно |
|
gouzaсv, -et |
страдать |
|
gouzout, gouezet |
знать |
|
graet (ober) |
сделан ( - а, - о) |
|
gras dre c'hras Doue |
милость по милости Божьей |
|
grit (ober) |
сделайте |
|
grizilh, g. |
град |
|
grozmolat, -et |
ворчать |
|
gwagenn, -oщ, b. |
волна |
|
gwalc'hiс, -et |
мыть |
|
gwalldaol, -ioщ, g. |
несчастный случай, несчастье |
|
gwalleur, -ioщ, g./b. |
несчастье |
|
gwallgas, -et |
плохо обращаться с кем-либо |
|
gwareg, -oщ, b. |
лук (оружие) |
|
gwashaс |
худший |
|
gwaskadenn, -oщ, b. |
выжимка белья, объятия |
|
gwaskenn, -oщ, b. |
приступ (боли, болезни) |
|
gwaz, -ed, g. |
мужчина, муж |
|
gwaz, gwazi, b. |
гусь |
|
gwazh, -ioщ, b. |
ручей |
|
gweaс, et |
выкручивать, выжимать ( о белье) |
|
gwechall |
давно |
|
gwell a-se |
тем лучше |
|
gwelloc’h |
лучше |
|
gwelout, -et |
видеть |
|
gwennek, gwenneien, g. |
грош |
|
gwerz (gwerzeen), -ioщ, b. |
песня, баллада |
|
gwerzhaс, -et |
продавать |
|
gwez, -enn (sing) |
деревья |
|
gweztourmantiс |
лиственница |
|
gwiad-kevnid, gwiadennoщ-k., g./b. |
паутина |
|
gwigour, g. |
скрип |
|
gwin, -oщ, g. |
вино |
|
gwiniegi |
виноградник |
|
gwin-kousket |
снотворное вино |
|
gwir |
верный, правильный, правдивый |
|
gwir |
1. сущ. правда 2. прил. правильный |
|
gwreg, gwragez, b. |
жена |
|
gwriat, -et |
шить |
|
ha |
и (союз) |
|
hanter, -oщ, g. |
середина |
|
hanter-kant |
пятьдесят |
|
harp, -oщ, g. |
поддержка |
|
harpaс, -et |
прислонять |
|
hastaс, -et |
торопиться, спешить |
|
heizez, -ed, b. |
лань |
|
hej(er)elost |
трясогузка |
|
henaс |
старший |
|
hennezh |
тот (человек) |
|
hent, -oщ, g. |
дорога |
|
heoliek |
освещенный солнцем |
|
heolm -ioщ, g. |
солнце |
|
hep |
без |
|
hepken |
только |
|
hevelep |
такой же, тот же |
|
hi |
она |
|
hini |
1. тот, та, то 2. тот который, та которая. |
|
hir |
длинный- ая, - ое, -ие |
|
hiviziken |
отныне |
|
hiziv |
сегодня |
|
hoalus |
приятный |
|
holen, -oщ, g. |
соль |
|
holl |
все |
|
homaс |
она (букв. эта самая) |
|
hopal, -et |
кричать, звать |
|
hoper noz, -erien, g. |
ночной крикун (призрак) |
|
horellaс, - et |
потрясать, встряхивать |
|
horjellaс, -et |
покачиваться |
|
ho-tiv |
вы обе |
|
houad, houidi, g. |
утка |
|
houarn |
железный |
|
houmaс |
смотри: homaс |
|
huanadaс, - et |
вздыхать |
|
hud |
колдовской |
|
iliavm -enn (sing) |
плющ |
|
iliz, -oщ, b. |
церковь |
|
iliz-veur, ilizoщ-meur, b. |
собор |
|
imbisil, -ed, g. |
идиот |
|
int |
они |
|
intaсvez, - ed, b. |
вдова |
|
interamant, -oщ, g. |
похороны |
|
irvin, -enn (sing) |
1.репа 2. ерунда |
|
is |
нижний Ис: название легендарного города |
|
iskis |
странный |
|
istor, -ioщ, g. |
история |
|
itron (intron), itronesed, b. |
госпожа |
|
ivez |
тоже |
|
Iwerzhon |
Ирландия |
|
jao, -edm -ioщ, g. |
конь |
|
jave, -oщ, g. |
грудь |
|
jentil |
1. любезный 2. благородный |
|
joa, -ioщ, b. |
радость |
|
Job |
Иосиф |
|
kador-vrec'h, kadorioщ-brec’h, b. |
кресло |
|
kaer |
красивый |
|
kafe, -oщ, g. |
кофе |
|
kalon, -oщ, b. |
сердце |
|
kalz |
очень, много |
|
kambr, oщ, b. |
комната |
|
kanadenn, -oщ, b. |
стирка |
|
kanaouenn, -oщ, b. |
песня |
|
kannaс, -et |
стирать белье |
|
kannerez, -ed, b. |
прачка |
|
kannerez-noz, -ed-noz |
«ночная прачка», сверхъестественное существо |
|
kant |
сто |
|
kaouad, -oщ, b. |
приступ |
|
karantez, -ioщ, b. |
любовь |
|
karet |
любимый |
|
kargaс, -et |
загружать, наполнить |
|
karnel, -ioщ, b. |
оссуарий (хранилище останков на кладбищах) |
|
karo g. |
олень |
|
karout, -et |
любить |
|
karreg, kerreg, b. |
скала |
|
karrigell, -oщ, f. |
повозка, телега |
|
karter, -ioщ, g. |
квартал |
|
kas, -et |
1. послать, отправить 2. отвести, взять с собой 3. уносить, уводить, увозить |
|
kased, -oщ |
ящик |
|
kastizaс, -et |
наказать |
|
Katell, katellig |
Катерина |
|
kavalier, -ed, g. |
всадник |
|
kavell, -oщ, g. |
колыбель |
|
kavout, -et |
найти, находить |
|
kazarс’h, g. |
град |
|
kazeg, kezeg, b. |
кобыла |
|
kazh, kizhier, g. |
кошка |
|
kazhhaleg, g. |
сережки (ив) |
|
kefeleg koad, g. |
вальдшнеп |
|
kefeleg, -ed, g. |
бекас |
|
keginm -oщ, b. |
кухня |
|
kein, -oщ, g. |
спина |
|
kejaс, -et |
встретить |
|
kelenn, -et |
учить |
|
kelenner, -ien, g. |
учитель |
|
kelennerez, -ed, b. |
учительница |
|
kemener, -ien, g. |
портной |
|
kement hini |
каждый |
|
kemer, -et |
брать, взять |
|
Kemper |
Кемпер (название города) |
|
kenkent |
тут же |
|
kenkoulz |
также |
|
kennebeut |
тоже (в отрицании) |
|
kenstrivadeg, -oщ, b. |
соревнования |
|
kentaс |
первый |
|
kentel, -ioщ, b. |
урок |
|
kentoc’h |
скорее |
|
kerc’h, -enn (sing) |
овес |
|
kerc’hat, -et |
пойти за чем-либо |
|
kerc’heiz, -ed, b. |
цапля |
|
kerc'henn, g. |
шея |
|
kerent |
родственники |
|
Kerne |
Корнуайская область |
|
kerniel (korn) |
рога |
|
Kervode |
название замка |
|
kerzhout, -et |
идти, шагать |
|
ki, chas, g. |
собака |
|
ki-bleiz, g. |
овчарка |
|
kiez, -ed, b. |
сука |
|
klask, -et |
искать |
|
klaсv |
больной |
|
klevout, -et |
слышать |
|
kleze, -ier, g. |
меч |
|
kloc’h, kleier, g. |
колокол |
|
klujar, klujiri, b. |
куропатка |
|
koad, -eier, g. |
лес |
|
koant |
красивый |
|
koantiri, b. |
красота |
|
kog, keger, g. |
петух |
|
koll, -et |
1. потерять 2. проиграть |
|
komaсs, -et |
начинать |
|
kompren, -et |
понимать |
|
komz, -oщ, b. |
слово, мн. ч. слова, речи |
|
kondaoniс, -et |
обвинить, приговорить ( к смерти, тюремному заключению) |
|
konduiс, -et |
смотри kaset |
|
kontant (bezaс kontant) |
(быть) довольным |
|
korn, -ioщ, g. |
угол |
|
korn, kerniel, , g. |
|
|
kornandon, -ed, g. |
Корнандон (корриган) - карлик, весьма распространенный персонаж бретонских сказок |
|
koroll, -oщ, g. |
танец, балет |
|
korrigan, -ed, korrig, g. |
Корриган - см. kornandon. |
|
kouezhaс, -et |
упасть |
|
koulm, -ed, b. |
голубь |
|
koulskoude |
тем не менее |
|
kousket, -et |
спать |
|
kozh |
старый |
|
krampouezh, -enn (sing) |
блины |
|
kravatenn, -oщ, b. |
галстук |
|
krec’h, -ioщ, g. |
верх, высота |
|
kred, g. |
доверие |
|
krediс, -et |
1. верить 2. осмеливаться |
|
kreisteiz, g. |
1. юг 2. полдень |
|
kreiz ker |
центр города |
|
krenadenn, -oщ, b. |
дрожь |
|
krial, -et |
кричать |
|
krib. -oщ, b. |
расческа |
|
kribaс, -et |
причесывать(ся) |
|
kriz |
жестокий |
|
kroaz, -ioщ, b |
крест |
|
kuit |
прочь |
|
kunujenniс, -et |
ругать |
|
kкr, -ioщ, g. |
город |
|
kкrbenn, -oщ, b. |
столица |
|
labezaс, -et |
здесь: закидать камнями |
|
labour, ioщ, g. |
работа |
|
labous,-ed, g. |
птица, птенец |
|
laer, laeron, g. |
вор |
|
laezh, ioщ, g. |
молоко |
|
laezh-ribod, g. |
кефир |
|
lakaat, -et |
1. положить 2. заставить кого-то сделать что-то |
|
lakepod, -ed g. |
мерзавец |
|
lamm, -oщ, g. |
прыжок |
|
lammat, et |
прыгать |
|
lampon, -ed, g. |
негодяй |
|
lann, g. |
утесник |
|
Lanvaodez |
название населенного пункта |
|
laou, -enn (sing) |
вши |
|
laoulanig, g. |
королек |
|
lardaс, -et |
смазывать |
|
lart |
жирный |
|
lavarout, -et |
говорить |
|
lec’h, -ioщ, g. |
место |
|
ledadenn, b. |
расстеливание по земле |
|
ledan |
широкий |
|
lein, -oщ, g. |
верх, макушка |
|
lestr, listri, g. |
корабль |
|
lev, ioщ, b. |
лье |
|
levenez, -ioщ, b. |
радость |
|
lez, -oщ, g. |
берег |
|
lez: ober lez |
ухаживать (за девушкой) |
|
lezel, -et |
оставлять |
|
lezenn, oщ, b. |
закон |
|
lidaс, -et |
отпраздновать |
|
lireu |
сирень |
|
livaс, -et |
красить, рисовать |
|
livr, oщ, g. |
фунт |
|
loen, -ed, g. |
животное |
|
loenig, loenedigoщ, g. |
зверюшка |
|
logod, -enn (sing), b. |
мышь |
|
lojeiz, g. |
жилище |
|
lonker, -ien, g. |
пьяница |
|
lopatat, -et |
постукивать, пошлепывать |
|
lost, -oщ, , g. |
хвост |
|
lous |
грязный |
|
louzaouenn an teil |
хохлатка |
|
louzaouenn ar skevent |
медуница |
|
louzou, louzaouenn (sing) |
1. травы 2. лекарства |
|
lugustr, -enn, (sing) |
купава |
|
lur, -ioщ, g. |
франк (монета) |
|
lutin, -ed g. |
дух, нечисть |
|
luziaс, -et |
усложнять, запутывать |
|
luziet |
сложный, запутанный |
|
ma |
если |
|
mac’homaс, -et |
угнетать |
|
madelezh, ioщ, b. |
доброта |
|
maen, mein, g. |
камень |
|
maez, -ioщ, g. |
сельская местность |
|
mallozh, ioщ, b. |
проклятие |
|
mamm, oщ, b. |
мать |
|
mamm-gaer, mammoщ-k., b. |
свекровь, теща |
|
mamm-gozh, mammoщ-k., b. |
бабушка |
|
manac'h, menec'h, g. |
монах |
|
manati, -oщ, g. |
монастырь |
|
maner, -ioщ, g. |
замок |
|
mann, g. |
1. пустяк 2. ноль |
|
maouez, -ed, b. |
женщина |
|
maout, meot, g. |
баран |
|
mar plij |
пожалуйста |
|
marc’had, -oщ, g |
рынок |
|
marc'h, mirc’hed, kezeg, g. |
лошадь |
|
marc'hadour |
торговец |
|
mare, -oщ, g. |
время |
|
Mari |
Мария |
|
markiz, -ien, g. |
маркиз |
|
marmouz, -ien, g. |
обезьяна |
|
marteze |
наверное |
|
marv |
мертвый |
|
marv, -oщ, g. |
смерть |
|
mat |
хороший |
|
mat |
хорошо |
|
matezh, mitizhien, b. |
служанка |
|
matriarkat, b. |
матриархат |
|
me |
я |
|
me ho ped |
я прошу вас |
|
medalenn -oщ, b. |
медаль |
|
mein (maen) |
камни |
|
mel, g. |
мед |
|
melchon, --enn (sing) |
клевер |
|
mell |
огромный |
|
menaj, -oщ, g. |
семья |
|
menel, manet |
оставаться |
|
menez, -ioщ, g. |
гора |
|
menn, -ed, g. |
детеныш |
|
merc'h, -ed b. |
дочь |
|
mereuri, -oщ, b. |
ферма |
|
merour, -ien, g. |
приказчик, управляющий |
|
mervel, marvet |
умирать |
|
mestr, -oщ, mistri, g. |
хозяин, повелитель |
|
mestrez, -ed, b. |
хозяйка, повелительница |
|
mestrez-skol, b. |
учительница младших классов |
|
mestr-skol, g |
учитель младших классов |
|
met |
но |
|
meur a wech |
часто |
|
meur a zevezh |
несколько дней |
|
mezh, b. |
стыд |
|
mezv |
пьяный |
|
mignon, -ed, g. |
друг |
|
mil |
тысяча |
|
milin, -oщ, b. |
мельница |
|
milliget |
проклятый |
|
mineral |
минеральный |
|
mintin mat |
раннее утро |
|
mintin, -oщ, g. |
утро |
|
mirout, miret |
хранить |
|
mistr |
стройный |
|
mizer, b. |
горе |
|
moal |
лысый |
|
moereb, -ed, b. |
тетя |
|
moger, -ioщ, b. |
стена |
|
Moizez |
Моисей |
|
mojenn, -oщ, b. |
легенда |
|
mont kuit |
уходить |
|
mont, aet |
идти, уходить |
|
mor, -ioщ, g. |
море |
|
moualc’h, mouilc’hi, b. |
дрозд |
|
mougaс, -et |
душить, задыхаться |
|
mous, -ed, g. |
юнга |
|
mui |
больше (отрицательная частица) |
|
mut |
немой |
|
nac'h, -et |
отрицать |
|
nadoz, -ioщ, b. |
иголка |
|
naet |
чистый |
|
naetaat, -et |
чистить, убирать. |
|
nandedie |
черт возьми |
|
naon |
голод |
|
naren |
не |
|
ne vern |
ничего страшного! |
|
neb a |
каждый, кто... |
|
nec'h, g. |
верх |
|
nec'het |
смущенный |
|
nemet |
только |
|
nemeti |
единственная |
|
nepell |
недалеко |
|
nepred |
никогда |
|
netra |
ничего |
|
neuiс (neuial), -et |
плавать |
|
neuz, -ioщ, b. |
эдесь: образ |
|
neuze |
тогда (может также означать: итак, и вот, и т. п.) |
|
neventi |
новости |
|
n'hallan ket |
не могу |
|
ni |
мы |
|
nijal, -et |
летать |
|
notenn, -oщ, b. |
1. оценка 2. счет в ресторане |
|
noz, -ioщ, b. |
ночь |
|
noz-deiz |
день и ночь |
|
noziс |
наступать (о ночи) |
|
nozvezhm -ioщ, b. |
ночь |
|
oabl, g. |
небо |
|
oaled, -oщ, b. |
очаг |
|
ober, graet |
делать |
|
oberenn, -oщ, b. |
произведение |
|
o-daou |
двое |
|
olivez, olived, b. |
оливки |
|
onest |
честный |
|
ordinal |
обычно |
|
ospital, - ioщ, g. |
больница |
|
ostiz , -iem, g. |
хозяин |
|
ostizez, -ed, b. |
хозяйка |
|
outaс |
от него |
|
ouzh taol |
за столом |
|
ouzhpenn |
к тому же |
|
ouzhpenn-se |
к тому же |
|
padout, -et |
длиться |
|
paeaс, -et |
заплатить |
|
pakaс, -et |
1. ловить, хватать 2. запаковывать. |
|
palez, -ioщ, g. |
дворец |
|
paner, -oщ, b. |
корзина |
|
panez, -enn (sing) |
пастернак (растение) |
|
Paol, Paolig |
Павел |
|
paotr, -ed, g. |
мальчик мужчина |
|
paouez, -et |
остановить(ся), переставать делать что-либо |
|
paour ar re baour |
бедный бедняки |
|
par |
равный |
|
paradoz, ioщ, g. |
рай |
|
pardon, -ioщ, g. |
крестный ход |
|
pari , b. |
пари |
|
pariaс, -et |
заключить пари |
|
park, -eier, g. |
поле |
|
pasaat, -et |
кашлять |
|
pato (patatez) |
разг. картошка |
|
pav, -ioщ, g. |
лапа |
|
pav-bran, g. |
курослеп |
|
pav-marc’h, g. |
мать-и-мачеха |
|
paz, g. |
кашель |
|
paz, -joщ, g. |
шаг |
|
pazenn, -oщ, b. |
ступенька |
|
pe |
или |
|
pe |
какой, который (вопросительное местоимение) |
|
peadra |
что-либо, достаточное для чего-либо |
|
pebezh |
вот какой... ( в начале восклицательного предложения) |
|
pec'hed, -oщ, g. |
грех |
|
pec'her, -ien, g. |
грешник |
|
pegaс, -et |
клеить (ся) |
|
pegement |
сколько? (о цене) |
|
pegoulz |
когда |
|
pehini |
который из... |
|
peilhat, -et |
чистить (об овощах) |
|
pell |
1. далеко 2. долго 3. давно |
|
pelloc’h |
дальше |
|
pemp-ha-daou-ugent |
сорок пять |
|
penaos |
как |
|
penn, -oщ, g. |
голова |
|
penn-da-benn |
целиком, полностью, везде |
|
pennoщ-glin (war bennoщ da zaoulin) |
колени |
|
peoc'h! |
здесь: тихо! |
|
peogwir |
потому что |
|
pep |
каждый |
|
per |
груша |
|
Per, Perig |
Петр |
|
perc'henn, -ed |
хозяин (здесь : помещик) |
|
perc'henntiezh, -oщ, b. |
владения |
|
pere |
которые |
|
person, -ed, g. |
приходской священник |
|
perzh, -ioщ, g. |
1. часть 2. участие |
|
peseurt |
какой |
|
petra |
что |
|
peukenniс, -et |
кашлять |
|
pevar |
четыре |
|
pevare |
четвертый |
|
pezh a garoc'h |
то, что ты захочешь |
|
pezh-c 'hoari |
пьеса |
|
pfui |
тьфу! |
|
pichon, -ed, g. |
дикий голубь |
|
pig, -ed, b. |
сорока |
|
pilpousez, -ed, b. |
лицемерка |
|
pinijenn, -oщ, f. |
наказание |
|
pinvidigezh, ioщ, b. |
богатство |
|
pinvidik |
богатый |
|
piv |
кто |
|
plac'h, merc'hed, b. |
девочка, девушка |
|
pladenn, -oщ, b. |
1. блюдо 2. диск 3. дискета |
|
plantaс, -et |
сажать |
|
plantennad, -oщ, b. |
посадки растений |
|
plasenn, -oщ, b. |
площадь |
|
pled, g. (teurel pled ouzh..) |
обращать внимание на что-либо, |
|
plegaс, -et |
сгибаться |
|
plijadur, -ioщ, b. |
удовольствие |
|
plijet |
довольный |
|
plijout, -et |
нравиться |
|
plijus |
приятный |
|
plouzenn, b. |
соломинка |
|
poan, ioщ, b. |
боль, страдание |
|
pobl, -oщ, b. |
народ |
|
poent eo |
пора |
|
pokat, -et |
целовать |
|
polotenn, -oщ, b. |
шарик, мячик, клубок. |
|
pont, -oщ, g. |
мост |
|
porzh, ioщ, g. |
порт |
|
pounner |
тяжелый |
|
pourmen, -et |
гулять |
|
pradenn, -oщ, b. |
луг |
|
prantad, oщ, g. |
эпоха, время |
|
pred, -oщ, g. |
еда |
|
prefed, , -ed, g. |
префект |
|
prenestr, -oщ, g. |
окно |
|
prestiс, -et |
дать взаймы |
|
pri, -oщ, g. |
грязь, глина |
|
pried, oщ, g., b. |
супруг или супруга |
|
prientiс, -et |
готовить |
|
prim |
быстро, живо |
|
priz, -ioщ, g. |
приз |
|
priсs, -ed, g. |
принц |
|
rak |
так как |
|
raktal |
тотчас же |
|
rankontret |
см. kejaс gant ub |
|
rankout, -et |
быть должным, быть нужным |
|
rastell, oщ, b. |
грабли |
|
re |
очень, слишком |
|
redadenn, b. |
пробежка |
|
redek, -et |
бежать |
|
reder, -ien, g |
дергач (птица) |
|
reder, -ien, g. |
бегун |
|
regaliс, -et |
обрадовать |
|
reiс, roet |
давать |
|
ren, -et |
1. вести, проводить 2. царить |
|
reol, -ioщ, b. |
правило, установление |
|
respont, -et |
ответить |
|
ret |
нужно |
|
reustl, -oщ, g. |
беспорядок, хаос |
|
reuz, ioщ, g. |
разгром, разорение |
|
rezin, -enn (sing) |
виноград |
|
ribotad, -et |
сбивать масло |
|
rod, -oщ, b. |
колесо |
|
rom, -oщ, g. |
ром |
|
Rostren |
название города в нижней Бретани |
|
rouanez (ar prajou, ar foenneg) |
таволга (лабазник) |
|
rouanez, -ed, b. |
королева |
|
rouantelezh, -ioщ, b. |
королевство |
|
roue, -ed, g. |
король |
|
rous |
рыжий |
|
roz sant erwan |
марьин корень |
|
roz, -enn (sing) |
роза |
|
ruz |
1. красный 2. ужасный |
|
sac'h-laoщ |
мешок со вшами (ругательство) |
|
sae |
платье |
|
safar |
шум |
|
saloсs, -oщ, g. |
гостиная |
|
samm, -oщ, g. |
бремя, груз |
|
sammaс, -et |
погрузить, взвалить на себя |
|
sant, sent |
святой |
|
santout, -et |
чувствовать |
|
se |
этот, эта, это |
|
seblant, -oщ, g. |
нечто кажущееся, призрак, предзнаменование |
|
seblantout, et |
казаться |
|
sed |
вот |
|
selaou, -et |
слышать, слушать |
|
sellout (ouzh), -et |
смотреть (на) |
|
seniс, sonet |
1. петь 2. играть на музыкальном инструменте 3. звенеть (о колоколе) |
|
sentiс, -et |
слушаться |
|
separiс. -et |
расставаться |
|
servijaс. -et |
служить |
|
setu |
вот |
|
seurt-se |
такой, такая, такие |
|
sevel, savet |
1. поднимать 2. выращивать 3. воспитывать (детей) |
|
sikour, ioщ, b. |
помощь |
|
sili, -enn (sing) |
угорь |
|
sin, -oщ, g. ober sin ar groaz |
знак перекреститься |
|
sioulaat, -et |
утихнуть |
|
skandal, g. |
скандал |
|
skarzhaс, -et |
вываливать, сшибать |
|
skeiс, skoet |
бить, ударять |
|
skiant, -oщ, b. |
1. рассудок 2. опыт, знание |
|
skingomz, b. |
радио |
|
sklaer |
светло, ясно, понятно |
|
sklaerig, b. |
хохлатка. |
|
sklavez, -ed, b. |
рабыня |
|
sklerijenn, -oщ, b. |
свет |
|
skluz, -ioщ |
шлюз |
|
skoaz, -ioщ, b. |
плечо |
|
skoazell, -ioщ, b. |
помощь |
|
skol, -ioщ, b. |
школа |
|
skoliad, skolidi, g. |
школьник |
|
skrapaс, -et |
похитить |
|
skraper, -ien, g. |
вор, мошенник |
|
skrign, -et |
скалить зубы |
|
skrijal, -et |
1. вздрагивать 2. ужасаться |
|
skubell, skubellenn, -oщ, b. |
метла |
|
skuizh |
усталый |
|
skuizh-divi |
очень усталый |
|
skwer, -ioщ, g. |
пример |
|
son, ioщ, b. |
песня |
|
soner, -ien, g. |
музыкант |
|
sorser, -ien, g. |
колдун |
|
sorserez, -ed, b. |
колдунья |
|
sot |
глупый, сумасшедший |
|
sotoni, -oщ, b. |
глупость |
|
soubenn, oщ, b. |
суп |
|
souezh, b. |
удивление |
|
souezhet |
удивленный |
|
soсjal, -et |
думать |
|
spered, -oщ, g. |
ум |
|
sperngwenn |
боярышник |
|
spes, -oщ, g. |
призрак |
|
Spezet |
название населенного пункта |
|
spont, -oщ, b. |
страх |
|
spontet |
испуганный |
|
stagaс, -et |
привязывать, прикреплять |
|
stal, -ioщ, b. |
магазин, лавка |
|
stank, -oщ, b. |
пруд |
|
start |
тяжело |
|
ster, ioщ, b. |
река |
|
stok |
вплотную |
|
stomok, -oщ, g. |
желудок |
|
stouiс, -et |
наклониться |
|
straed, -oщ, b. |
улица |
|
strafuilhet |
взволнованный |
|
strebotal (strebotiс), -et |
спотыкаться |
|
strimper, g. |
аэрозоль |
|
strinkaс, et |
1. брызгать, 2. бросаться, делать резкое движение |
|
strobinellaс, -et |
заколдовывать |
|
strobinellerezh, g. |
волшебство |
|
strollad, oщ, g. |
команда, группа |
|
studiaс, -et |
учить, изучать |
|
stur, -ioщ, g. |
штурвал |
|
sur |
точно |
|
sutal, -et |
свистеть |
|
tabut, -oщ, g. |
спор, ссора |
|
tabutal, -et |
спорить |
|
tachenn, -oщ, b. |
участок |
|
tad, tadoщ, g. |
отец |
|
taer |
нагло |
|
takenn, -oщ, b. |
капля |
|
talvoudegezh, ioщ, b. |
ценность |
|
tamall, -et |
обвинять |
|
tamm, -oщ, g. |
кусок |
|
tammig, un tammig |
немножко |
|
tan, -ioщ, g. |
огонь |
|
tanet |
горящий |
|
taol, -ioщ, b. |
стол |
|
taol, -ioщ, g. |
удар |
|
tapout, -et |
поймать, схватить |
|
tarzh an deiz |
рассвет |
|
tarzh, -ioщ, g. |
взрыв |
|
tarzhaс, -et |
взорваться, здесь - обрушиться |
|
taсva, b. |
проба (блюда) |
|
te |
ты |
|
tec'hel, -et |
уходить, убегать |
|
teir, b. |
три (женский род) |
|
templ, oщ, g. |
храм |
|
tenn |
тяжелый, трудный |
|
tenner, -ien, g. |
стрелок |
|
teod, -oщ, g. |
язык |
|
termal, -et |
кряхтеть |
|
terriс, torret |
ломать |
|
teurel, taolet |
бросать, выбрасывать |
|
ti, -ez, -er, g. |
дом |
|
ti-krampouezh, g. |
блинная |
|
timat |
быстро |
|
toenn, -oщ, b. |
крыша |
|
tomm |
теплый, теплая |
|
tommaс, -et |
припекать, подогревать |
|
tonton, g. |
дядюшка |
|
torr-penn, g. |
трудная задача |
|
torzh, -ioщ, b. |
пирог, батон. |
|
tost |
близко |
|
toull, -oщ, g. |
1. дыра 2. нора |
|
toupenn, -oщ, b. |
хохол |
|
tour, -ioщ, g. |
башня |
|
touzaс, -et |
стричь, брить |
|
tra, -oщ n. |
вещь |
|
traezh, -enn (sing) |
песок |
|
traitour, -ien, g. |
предатель |
|
tramor |
заморский |
|
-tre |
очень (усилительная частица) |
|
trec’h, g. |
победа |
|
trede |
третий |
|
tregas, g. |
беспокойство |
|
treiс, troet |
вертеть, поворачивать |
|
tremen, -et |
проходить, идти мимо |
|
tremener, -ien, g. |
прохожий |
|
tres, -oщ, g. |
вид |
|
tridal, et |
дрожать |
|
troad, treid, g. |
нога |
|
troc’haс, -et |
резать, отрезать |
|
troc'had, -oщ, g. |
кусок |
|
trouz. -oщ, g. |
шум |
|
trubard. -ed, g. |
предатель |
|
trubuilhet |
взволнованный |
|
truez, b. |
жалость |
|
trugarekaat, -et |
благодарить |
|
trugarez, b. |
спасибо, сущ. благодарность |
|
trumm |
резко |
|
tu, -ioщ, g. |
сторона |
|
tuchantik |
скоро |
|
tud nevez |
молодожены |
|
turc’h, g. |
одуванчик |
|
ugent |
двадцать |
|
uhel |
высокий |
|
unan |
один |
|
unan bennak |
кто-то |
|
unnek |
одиннадцать |
|
ur wech |
однажды |
|
vendem, g. |
урожай (винограда) |
|
verol vras, b. |
дурная болезнь |
|
vi, ui, u, vioщ, g. |
яйцо |
|
vil |
плохой, дурацкий |
|
votennad, -oщ, b. |
1. содержимое бродильного чана, 2. весь виноград, собранный с данном году |
|
war lerc'h |
за кем либо |
|
war-dro |
вокруг, на расстоянии |
|
warlene |
в прошлом году |
|
war-raok |
вперед |
|
wik-wik |
скрип-скрип |
|
Yann, Yannig |
Иоанн |
|
yaouank |
молодой |
|
yaouankik-flamm |
очень молодой |
|
yar, yer, b. |
курица |
|
yec'hed, g. |
здоровье |
|
youc’h, -oщ, g. |
вой |
|
youc'hadenn, -oщ, b. |
крик |
|
yudal, -et |
выть |
|
zoken |
даже |
Krennlavarennoщ.............................................................................................................................................................
Ar Bibl Santel........................................................................................................................................................................
Spesoщ noz...............................................................................................................................................................................
Pezhioщ-C’hoari..................................................................................................................................................................
Ar goulenn dimeziс..............................................................................................................................................................
Tavarn ar vretoned..........................................................................................................................................................
Barzhaz Breizh..................................................................................................................................................................
Aotrou Nann hag ar Gorrigan.....................................................................................................................................
An alarc’h.............................................................................................................................................................................
Kanaouennoщ......................................................................................................................................................................
Pardon Spezet......................................................................................................................................................................
Kanaouenn eured...............................................................................................................................................................
KAN HA DISKAN........................................................................................................................................................................
Ar c'hemener.........................................................................................................................................................................
Ar c'hentaс gwezh 'moa graet al lez........................................................................................................................
Библиография....................................................................................................................................................................
Словарь...................................................................................................................................................................................
[1] A ouie
[2] kleze
[3] междометия, побуждающие у битве
12.03.2016, 2220 просмотров.